zaterdag 16 januari 2016

Dutch Identity Contemporary Dutch Portrait Photography Anton Corbijn Rineke Dijkstra Hellen van Meene Viviane Sassen


Expositie

Contemporary Dutch portrait photography has been held in high regard for many years, both in the Netherlands itself and on the international stage. Indeed, photographers like Anton Corbijn and Rineke Dijkstra are even more widely known abroad than in their own country. But what makes Dutch portrait photography so unique? The exhibition entitled "Dutch Identity" in Museum de Fundatie in Zwolle centres on that question with works of 25 prominent contemporary portrait photographers, all from the Netherlands: Danielle van Ark, Blommers&Schumm, Koos Breukel, Joost van den Broek, Ernst Coppejans, Anton Corbijn, Linelle Deunk , Desiree Dolron, Rineke Dijkstra, Charlotte Dumas, Lucia Ganieva, Ringel Goslinga, Pieter Henket, Carli Hermès, Cuny Janssen, Danielle Kwaaitaal, Annaleen Louwes, Hellen van Meene, Vincent Mentzel, Erwin Olaf, Carla van de Puttelaar, Viviane Sassen, Martine Stig, Marie Cécile Thijs and Marcel van der Vlugt.

The contemporary photographic portrait evolves from the Lowlands' centuries-old tradition of portraiture. In times gone by, portraits were commissioned and then painted in the studio. A realistic portrayal of the subject, the sitter, was depicted along with attributes denoting the subject's social status. In this day and age, photographic portraits enjoy many distinctive styles. Not only are photographers able to reproduce reality, they also have the possibility of staging their portraits according to their own concept, often in the form of a series. The traditional photographer has thus evolved into a self-directed artist.

Portraits are all about identity. Not only the identity of the model but also that of the photographer and that of the person viewing the portrait. The photographer attaches his or her own idea to the portrait and communicates via his or her photographs with the viewer. The latter interprets the image from his or her own perspective. The viewer can also identify with a portrait of an animal or of an empty interior because it calls forth an association and can even evoke an emotion. Portraits can mirror reality and appeal to one's imagination. Portraiture as a genre has various sub-genres centring on the portrayal of mankind. In addition to traditional studio portrait photography, social themes are portrayed in journal, documentary, political and street photography. Whilst the purpose of this photography is to record events, the emphasis of staged theatre, glamour and fashion photography lies on aesthetics.

With more than one hundred photographs by 25 top photographers from the Netherlands the Dutch Identity exhibition gives a captivating impression of the state-of-the-art of Dutch photographic portraiture in all its striking diversity. A portrait by Ernst Coppejans shows a homosexual man in West Africa who, by assenting to have his photograph taken, put his life at risk. Pieter Henket photographed actress Willeke van Ammelrooy during a staged police interrogation in which fact and fiction are blurred. For her part, Martine Stig recorded two Kuwaiti sisters dressed in burkas. With their faces completely concealed, can this photograph be classified as a portrait? And in addition to Koos Breukel's impressive official portrait of King Willem-Alexander and Queen Máxima and that of Queen Beatrix by Vincent Mentzel, Charlotte Dumas' portraits of the rescue dogs deployed after the 9/11 terrorist attack in New York can be seen in Zwolle. In an age that virtually everyone has a photo camera at hand in the form of a mobile phone and portraits, selfies or otherwise, are flung without a thought and in massive quantities out into the world via social media, Dutch Identity shows that a photographic portrait can be much more than a random snapshot. The exhibition was organised by Cathinka Huizing and Harriet Stoop-de Meester, joint authors of the book Dutch Identity, Dutch Portrait Photography TODAY that will be published by publishing house De Kunst.


Portret is bezwering van de tijd
Tracy Metz
15 februari 2016

een foto door Ernst Coppejans, uit de serie Dans le Milieu.

De broeierige blik van het achtjarige meisje Charlie doet je aan de grond genageld staan. Met haar moeder erbij was Charlie een meisje, maar in de beslotenheid van haar kamer, waar Linelle Deunk het portret van haar maakte, werd de kleine Charlie een vamp. Het sterke beeld is niet voor niets de eerste foto van Dutch Identity: Nederlandse Portretfotografie Nu.

Voor de tentoonstelling kozen Cathinka Huizing en Harriet Stoop-de Meester 150 beelden van zo’n 25 hedendaagse Nederlandse fotografen. Naast de foto’s, die nu in de Fundatie in Zwolle te zien zijn, hangen aan de muur korte citaten uit hun interviews met de fotografen.

Dutch Identity

Nederlandse Portretfotografie NU. T/m 17 april in de Fundatie, Zwolle. Inl: museumdefundatie.nl Catalogus €29,50.

Welke rol heeft de professionele fotograaf nog in deze tijd en wat zijn onze verwachtingen van ‘het portret’? En wat maakt de Nederlandse portretfotografie zo bijzonder? Dat zijn de vragen waarop Huizing en Stoop-de Meester met deze expositie een antwoord zoeken. De ambachtelijke studiofotograaf, die iemand op z’n paasbest gedienstig vastlegde, hoort tot het grijze verleden. Tegenwoordig zijn we allemaal fotograaf, met dank aan de digitale technologie. De selfie is een vast onderdeel geworden van onze communicatie met de wereld.

Dat levert nieuwe vrijheden en invalshoeken op en die zijn terug te zien op Dutch Identity. Sommige fotografen zinspelen bijvoorbeeld op een verleden van lang vóór de uitvinding van de fotografie. Met haar portretten van twee bleke, naakte meisjes, liggend op hun rug, verwijst Carla van de Puttelaar naar de vijftiende-eeuwse schilder Lucas Cranach. Desirée Dolrons verstilde, digitaal bewerkte beelden van vrouwen met kleding en haardracht uit lang vervlogen tijden zijn geïnspireerd op zeventiende-eeuwse schilderijen en de lege zalen van een landgoed bij Utrecht.

Ook Annaleen Louwes haalt het verleden aan, via haar eigen portretten van patiënten in een inrichting die verwijzen naar archiefbeelden van een psychiater van een eeuw geleden.

Veel portretten bevatten, al dan niet onderhuids, een politieke lading
Ook de studiofotograaf van weleer maakt in één mooi project zijn rentree. Ringel Goslinga brengt een hommage aan Lee To Sang, die in de jaren zeventig uit Suriname naar Nederland kwam. Als kind was Goslinga al geïntrigeerd door de foto’s in de etalage van To Sangs studio. Nu is hij in dezelfde buurt, de Amsterdamse Pijp, met diens analoge camera de straat op gegaan om wijkbewoners van nu te portretteren. Het resultaat is rechttoe rechtaan, ongekunsteld waardoor er een spel ontstaat tussen maker, kijker en geportretteerde.

Daarnaast bevatten veel portretten, al dan niet onderhuids, een politieke lading. Ernst Coppejans’ portretten van homo’s in West-Afrika zijn al sterk, en ze winnen aan betekenis als je leest dat homoseksualiteit er bij wet verboden is en ze hun leven riskeren door op deze manier voor hun geaardheid uit te komen. Anderen zijn puur emotie, zoals de dieren van Charlotte Dumas – een foto van een dier laat meer ruimte voor emotie dan een portret van een mens, vindt zij.

In twee opmerkelijke reeksen onderzoekt het duo Blommers en Schumm de vraag wat een portret eigenlijk is. Voor het themanummer ‘Information Trashcan’ van het tijdschrift RE maakten ze een reeks zwarte silhouetten. Het zijn de redactieleden van het blad, met tegenlicht gefotografeerd zodat je alleen de omtrek van hun hoofd ziet. Is dat nog wel een portret te noemen? Ja, als je weet dat deze serie destijds een reactie was op de overdaad aan informatie op internet.

Het verrassendste portret op de tentoonstelling is eveneens van hen: een stilleven geïnspireerd op de portretten door de beroemde Amsterdamse Studio Merkelbach. Op een stoel in hun studio bouwden ze een Merkelbach-portret na, met wat er maar voorhanden was: een nietmachine als mond, een verfkwast als wenkbrauw.

Wie Dutch Identity heeft gezien, kan concluderen dat de Nederlandse portretfotografie floreert. Maar wat maakt deze fotografie nou zo bijzonder? Het is een vraag die de samenstellers onbeantwoord laten. Aan de diversiteit kan het niet liggen, laat staan dat er een ‘Dutch Identity’ uit oprijst. Met zoveel fotografen en zo’n breed palet aan werkwijzen, blijft deze expositie een opsomming.

Willeke van Ammelrooy, uit de serie The Wait van fotograaf Pieter Henket.

Dutch Identity: portretfotografie in De Fundatie Zwolle

ZWOLLE - Wat maakt de Nederlandse portretfoto nou zo bijzonder? Die vraag staat centraal tijdens de tentoonstelling Dutch Identity die tussen 16 januari en 17 april 2016 te zien is in Museum De Fundatie.
Nederlandse fotografen als Anton Corbijn en Rineke Dijkstra genieten internationale bekendheid, maar waarom? Het werk van 25 vooraanstaande hedendaagse portretfotografen is te zien.

De diversiteit is opvallend. Een portret door Ernst Coppejans toont een homoseksuele man uit Senegal, die met de toestemming voor de foto zijn leven op het spel zette. Pieter Henket fotografeerde actrice Willeke van Ammelrooy tijdens een geënsceneerd politieverhoor, waarin feit en fictie door elkaar lopen. En naast het indrukwekkende staatsieportret van koning Willem-Alexander en koningin Máxima, door Koos Breukel en dat van Koningin Beatrix door Vincent Mentzel, zijn er in Zwolle portretten te zien die Charlotte Dumas maakte van de reddingshonden die werden ingezet na de terroristische aanval van 9/11 in New York.

In een tijd dat vrijwel iedereen een fotocamera op zak heeft in de vorm van een mobiele telefoon en (zelf)portretten via de social media achteloos en in massale hoeveelheden de wereld in worden geslingerd, toont ‘Dutch Identity’ aan dat een fotoportret veel meer kan zijn dan een willekeurige momentopname.

De tentoonstelling werd samengesteld door Cathinka Huizing en Harriet Stoop-de Meester, tevens auteurs van het boek Dutch Identity, Nederlandse Portretfotografie NU dat verschijnt bij Uitgeverij De Kunst


Joost van den Broek, Roep van de dansbelletjes, 2011


Anton Corbijn, Peter Doig, Trinidad 2011


Charlotte Dumas, Merlyn II, 2011



Danielle van Ark, Everything fell into the right hands #20, 2009-2011, Collectie Foam


Ernst Coppejans, Serie Dans le Milieu, West Afrika 2014


Hellen van Meene, Pool of tears, 2008


Koos Breukel, Koning Willem Alexander en Koningin Maxima, 2013


Vincent Mentzel, Hans Wiegel en Dries van Agt, 1978


Martine Stig, Sisters, 2006


Geen opmerkingen: